آشنایی با انواع کیفیت فیلم (ریلیز)

CAM
این نوع فیلم‌ها معمولا توسط یک دوربین ویدیویی دیجیتال در سالن سینماهای آمریکا ضبط می‌شوند. گاهی از یک سه پایه برای ثابت کردن دوربین در محل استفاده می‌شود، ولی اکثرا استفاده از سه پایه ممکن نیست و در طول فیلم لرزش دوربین کاملا احساس می‌شود. حتی بعضی اوقات محل نشستن فرد فیلمبردار ثابت نیست و قسمت‌هایی از فیلم از زوایای دیگر فیلمبرداری می‌گردد! این فیلم‌ها معمولا Crop شده‌اند و هنگامی که نوشته‌ای روی پرده نمایش داده شود، این حالت مشخص می‌گردد (مثلا نیمی از نوشته دیده نمی‌شود). صدا از طریق میکروفون خود دوربین ضبط می‌شود و خصوصا در فیلم‌های کمدی، صدای خنده تماشاگران شنیده می‌شود. عمدتا کیفیت صدا و تصویر این ریلیز بسیار پایین است ولی گاهی در صورت خالی بودن سالن سینما، صدای مفهوم‌تری ضبط می‌گردد. این ریلیز معمولا یک یا دو روز پس از اکران فیلم بر روی شبکه قرار می‌گیرد.

TeleSync یا TS
این نوع ریلیز از لحاظ کیفیت تصویر تقریبا شبیه CAM بوده ولی صدای آن از یک منبع خارجی ضبط شده است (این منبع معمولا Jack خروجی هدفون در صندلی مخصوص افراد با شنوایی ضعیف در سینماهاست). در صورت ضبط مستقیم صدا توسط دوربین به دلیل وجود نویز زیاد در محیط، کیفیت نهایی قابل قبول نخواهد بود. اکثر اوقات این ریلیز در یک سالن خالی سینما یا از پنجره اتاقک آپاراتچی سینما و به وسیله دوربین‌های حرفه‌ای‌تر گرفته می‌شود، در نتیجه کیفیت تصویر اندکی بهبود می‌یابد. دقت کنید که خیلی از لینک‌هایی که در نام آنها TS دیده می‌شود، در حقیقت CAM هستند و تنها عنوانشان عوض شده است پس در صورت وجود Sample برای فیلم، قبل از دانلود کامل حتما نمونه را چک کنید.

TeleCine یا TC
یک دستگاه «تله سینه» از روی نوار Positive فیلم (همان نوار آپارات در سینما) یک نسخه دیجیتالی ایجاد می‌کند. از لحاظ تئوری کیفیت صدا و تصویر این ریلیز باید خوب باشد، ولی بسته به نوع دستگاه TeleCine و مهارت فردی که با دستگاه کار می‌کند، عموما کیفیت‌ها نوسان دارد. در این نوع ریلیز، نسبت طول به عرض (Aspect Ratio) کاملا صحیح است (و فیلم کشیده شده یا Crop شده نیست). مخفف TC را نباید با TimeCode اشتباه کرد. TimeCode شمارش‌گر زمانی است که در گوشه بعضی فیلم‌ها دیده می‌شود.

Screener یا SCR
معمولا پیش از اکران عمومی فیلم‌ها، نسخه‌ای از فیلم بر روی نوار VHS به فروشگاه‌های ویدیویی و یا مراکز فرهنگی جهت کارهای تبلیغاتی و یا بررسی و نقد فیلم فرستاده می‌شود. نسبت ابعادی (Aspect Ration) این فیلم‌ها همواره 4:3 است (به صورت تمام صفحه). یکی از مشکلات این نوع ریلیز پیغام هشداری است که بر روی این فیلم‌ها درج می‌گردد. این پیغام حاوی اطلاعات کپی رایت فیلم و پیگیری کپی‌برداری غیرقانونی از فیلم است. این پیغام معمولا در فواصل زمانی مشخص و برای چند ثانیه به نمایش در می‌آید (در مواردی در کل زمان فیلم نیز وجود دارد). بسته به کیفیت و کارآیی ابزارآلات استفاده شده برای تهیه نسخه SCR، فیلم ممکن است کیفیت خیلی خوب (کپی از نسخه Master) و یا کیفیت بسیار ضعیف داشته باشد. این فیلم‌ها عموما به صورت VCD یا حداکثر SVCD در آمده و روی شبکه قرار می‌گیرند.

DVD-Screener یا DVDSCR
این ریلیز ویژگی‌هایی شبیه Screener دارد اما نکته این است که در دو سه سال اخیر، نسخه‌های پیش‌نمایش به صورت DVD (ولی یک DVD بدون اضافات و پشت‌صحنه‌ها و...) ارایه می‌شوند. در این نوع نیز اکثرا پیغام Ticker یا همان هشداردهنده کپی‌رایت وجود دارد. DVDSCRها اکثرا به صورت SVCD یا Xvid و DivX تبدیل شده و سپس روی شبکه قرار می‌گیرند.

DVD-Rip
یک کپی از نسخه DVD نهایی است که به بازار ارائه شده است. این ریلیز معمولا با اندکی فاصله از پایان اکران فیلم در سینماها، در اینترنت پخش می‌گردد. اکثر DVD-Ripها به صورت DivX یا Xvid تبدیل و ارایه می‌گردند.

R5
R5 مخفف Region 5 است. می‌دانید که در ریلیز DVDها در جهان، کل دنیا به 5-6 ناحیه تقسیم‌بندی شده است. به عنوان مثال Region 1 شامل کشورهای آمریکای شمالی، Region 2 شامل اروپا و خاورمیانه و غیره. Region 5 هم کشور روسیه و کشورهای اروپای شرقی را شامل می‌گردد. یک تفاوت DVDها در نواحی مختلف در Rating آنهاست، مثلا صحنه‌های دارای خشونت یا Nudity در ناحیه خاورمیانه حذف می‌گردند. تفاوت دیگر زبان فیلم و زبان زیرنویس DVD است. در Region 5 همیشه DVDها چند هفته زودتر به بازار می‌آیند (چون در این منطقه عموما اکران سینمایی همزمان با جهان وجود ندارد). پس R5 از نظر کیفیت تصویر همانند یک DVD-Rip است، ولی چون زبان دی‌وی‌دی‌های ناحیه 5 انگلیسی نیست، در ریلیز R5 صدای انگلیسی از یک منبع خارجی گرفته شده و روی فیلم سینک می‌گردد.

VHS-Rip
معمولا فیلم‌های ورزشی، فیلم‌های اسکیت‌سواری و فیلم‌های P.O.R.N بر روی نوار VHS وارد بازار می‌شوند. این ریلیز نسخه دیجیتالی همان نوارهای VHS است.

TV-Rip
عبارت است از اپیزودهای مختلف سریال‌های تلویزیونی که توسط دستگاههای DVD ماهواره‌ای و یا از شبکه‌های کابلی آمریکا ضبط می‌گردند. در برخی از این نوع فیلم‌ها، مثل مسابقات کشتی کج (یا کچ!!) در انتهای هر اپیزود، مصاحبه‌ها، پشت‌صحنه‌ها و حتی مسابقات غیررسمی نیز نمایش داده می‌شود. واژه PDTV در لینک مربوط به سریال‌ها بسیار مشاهده می‌گردد. PDTVها از طریق یک کارت کپچر دیجیتال در کامپیوتر به طور مستقیم دریافت و ذخیره می‌گردند، لذا معمولا بهترین کیفیت را دارند. این ریلیز هم به صورت SVCD و هم به صورت Divx/Xvid یافت می‌شود.

WorkPrint یا WP
این ریلیز یک نسخه از فیلمی است که هنوز مراحل Post Production آن به پایان نرسیده است. در این نوع ممکن است برخی از صحنه‌ها و یا موسیقی‌ها و صداها موجود نباشند و کیفیت تصویر نیز از خیلی ضعیف تا بسیار عالی متغیر است. برخی از WPها با نسخه نهایی تفاوتهای زیادی دارند (به عنوان مثال در نسخه WP فیلم مردان سیاهپوش 2، به جای تمام هیولاها، بازیگر با لباس تمام آبی قرار دارد !). این ریلیز  تنها برای کسانی مناسب است که حوصله منتظر ماندن برای نسخه کامل فیلم را ندارند و یا تشنه دیدن فیلم خاصی هستند.

Divx Re-Enc
این نوع فیلم‌ها در واقع حاصل تبدیل VCD اریجینال فیلم به یک فایل با حجم پایین (150 الی 250 مگابایت) از نوع Divx/Xvid هستند. عموما لینک‌های این ریلیز در فروم‌ها با ظاهری شبیه Film.Name.Group.1of2 دیده می‌شوند. دو گروه مشهور که Divx Re-Enc را تهیه و در شبکه پخش می‌کنند عبارتند از SMR و TND. این ریلیز اصولا ارزش دانلود کردن ندارد مگر اینکه شما بر داشتن فیلم با حجم پایین ولی با بهترین کیفیت ممکن اصرار داشته باشید.

Watermarks
بسیاری از فیلم‌هایی که از طریق بلاگرهای آسیای شرقی در شبکه گسترش می‌یابند (که به Asian Silvers یا PDVD معروفند) در گوشه‌ای از تصویرشان، نام گروه مسئول در خرید و پخش غیرقانونی فیلم به صورت یک حرف یا یک عبارت درج شده است. مشهورترین این عبارت‌ها Globe است که در گوشه اکثر ریلیزهای TV-Rip دیده می‌شود.

BD-Rip یا BluRay DVD Rip
واضح است که این کیفیت از روی نسخه بسیار با کیفیت BluRay تهیه می‌شود و بالاترین کیفیت و البته بالاترین حجم را دارد... (گاهی اوقات حجم آنها به 20 گیگابایت می‌رسد) دقت داشته باشید که عبارت BluRay سرهم بوده و استفاده از BR-Rip اشتباه است.
                            

آشنایی با انواع قالب‌ها

VCD
VCD یک قالب بر پایه فشرده‌سازی MPEG1 و دارای Bitrate ثابت 1150 کیلوبیت در ثانیه (kbps) و نیز رزولوشن 352x240 نقطه است. VCDها اکثرا برای انتقال ریلیزهای با کیفیت پایین‌تر
(Screener ، TC،TS ، CAM) مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای اینکه کل فیلم حجم کمتری پیدا کند و بتوان مدت زمان بیشتری از فیلم را در یک دیسک جای داد. هم VCDها و هم SVCDها، بر اساس دقیقه زمان‌بندی می‌شوند در حال حاضر دقیقا می‌توان 80 دقیقه فیلم VCD را بر روی یک سی‌دی 700 مگابایتی جا داد.

SVCD یا Super VCD
SVCD قالبی بر پایه الگوریتم فشرده‌سازی MEPG2 بوده (همانند DVD) و می‌تواند نرخ Bitrate متغیری تا حداکثر 2500 کیلوبیت در ثانیه (kbps) داشته باشد. رزولوشن تصویر در این قالب 480x480 نقطه است لیکن حین پخش (توسط کامپیوتر یا دستگاه DVD-Player) نسبت ابعادی آن به 4:3 تبدیل می‌یابد (توجه دارید که رزولوشن 480x480 یک تصویر مربعی به ما میدهد، ولی نسبت طول به عرض تلویزیون‌ها یا مانیتورهای عادی 1.33 و مستطیلی است). با توجه به نرخ Bitrate متغیر، مدت زمانی از فیلم SVCD که می‌توان بر روی یک CD جای داد متفاوت است و به طور معمول 35 تا 60 دقیقه فیلم SVCD روی یک CD جای می‌گیرد. برای رسیدن به کیفیت بهتر در SVCD، در هنگام Encode کردن فیلم مادر، از روش Multiple-Pass استفاده می‌شود. این روش زمان طولانی‌تری را می‌طلبد ولی حاصل آن فیلمی با حجم کمتر و کیفیت بهتر است.

XVCD/XSVCD
گاهی VCD و SVCDهایی هستند که از قوانین و مبانی استاندارد این قالب‌ها پیروی نمی‌کنند. در هر کدام از آنها ممکن است رزولوشن و یا Bitrate چیزی متفاوت از مقادیر استاندارد باشد. این نوع فیلم‌ها، معمولا در کامپیوتر به راحتی به نمایش در می‌آیند ولی دستگاه‌های پخش‌کننده دیسک (DVD Playerها) عکس‌العمل‌های متفاوتی نسبت به آنها دارند (مثلا دستگاههای Philips آنها را بدون مشکل پخش می‌کنند ولی اکثر دستگاههای Sony فقط صدای این فیلم‌ها را پخش می‌کنند). این قالب معمولا توسط افرادی استفاده می‌شود که قصد ریلیز و پخش فیلم در اینترنت را ندارند و فیلم را برای آرشیو شخصی‌شان می‌خواهند.

Divx/Xvid
Divx (بخوانید: دیو اکس نه دایوایکس!) قالبی است که برای استفاده در پلت‌فرمهای چندرسانه‌ای طراحی شده است. Divx از دو سیستم کدینگ، یکی Low Motion و دیگری High Motion استفاده می‌کند. تا دو سال پیش تنها کدینگ Low Motion وجود داشت، و اگر دقت کنید، در فیلمهای Divx سالهای پیش فیلمهای Drama ، Romance و... که دارای صحنه‌های اکشن زیاد نبودند، کیفیت قابل قبولی داشتند ولی در همان زمان، فیلمهای اکشن که دارای صحنه‌هایی با حرکت دوربین زیاد و سریع بودند، در قالب Divx دچار مشکل می‌شدند و کیفیت شدیدا افت می‌کرد. از اواخر سال 2004 و با آمدن Divx نسخه 5، کدینگ High Motion این مشکل را برطرف نمود. روشی تحت عنوان SBC یا Smart Bitrate Control در این نسخه به کار گرفته شده که در حین کدینگ فیلم مادر، بسته به نوع صحنه‌ها، سیستم کدینگ بین دو حالت Low Motion و High Motion سوئیچ می‌شود. این قالب حالت Anamorphic دارد و مقادیر Bitrate و رزولوشن قابل تغییر و انتخاب دلخواه هستند. اما تفاوت DivX و Xvid چیست؟ بد نیست بدانید، Xvid قالب اصلی و قدیمی‌تر است (اگر چه اکنون DivX شناخته شده‌تر است). قالب Xvid از ابتدا به صورت Open Source (کد باز) طرح‌ریزی شده و هر کس می‌تواند بنا به دلخواه خود تغییراتی در برنامه کدینگ آن ایجاد کند، ولی DivX در واقع نوع انحصاری شده Xvid است و تغییرات در این قالب تنها توسط شرکت دارنده کپی‌رایت آن ایجاد می‌شود. همچنین در Divx تنظیمات مربوط به انتخاب Bitrate، رزولوشن، MultiPass Enconding و... بسیار محدود شده‌اند. به تازگی شرکت‌های سازنده DVDPlayer نیز به مزیت‌های این قالب (کاهش شدید حجم فایل بدون کاهش آنچنانی از کیفیت فیلم در مقایسه با DVD) پی برده‌اند و در محصولات خود از DivX و Xvid نیز پشتیبانی می‌کنند.

CVD
CVD ترکیبی از دو قالب VCD و SVCD می‌باشد و عموما توسط اکثر دستگاه‌های DVD-Player پشتیبانی می‌شود. این قالب دارای کدینگ MPEG2 و نیز نرخ Bitrate مشابه SVCD است ولی رزولوشن آن 352x480 نقطه است. در حال حاضر هیچ گروهی فیلم‌ها را در این قالب ریلیز نمی‌کند.

DVD-R
DVD مخفف Digital Versatile Disc است (یعنی دیسک چند منظوره دیجیتالی) . قطعا تا کنون با انواع مختلفی از دی‌وی‌دی‌ها روبه‌رو شده‌اید. مثل: DVD-R ، DVD+R ، DVD-RAM و DVD-RW و یا Mini-DVD.
آنچه ما بیش از همه در بازار ایران می‌بینیم و با آن سر و کار داریم DVD+R و DVD-R است. بد نیست بدانید این دو نوع از لحاظ ساختاری هیچ تفاوتی با هم ندارند. موضوع اصلی در مورد این دو به دعوای تولیدکنندگان DVD در اواسط دهه 90 برمی‌گردد. شرکت‌های پاناسونیک، توشیبا، اپل، هیتاچی، ان ای سی، پایونیر، سامسونگ و شارپ از DVD-R پیشتیبانی می‌کنند، حال آنکه شرکتهای فیلیپس، سونی، هیولت پاکارد، بل، ریکو، یاماها و سایر تولیدکنندگان DVD از DVD+R حمایت می‌کنند. (دعوا تنها بر سر ثبت این محصول به نام گروه خود است!!). DVDهای موجود در بازار ما عموما از نوع یک طرفه و یک لایه هستند و می‌توانند 4.7 گیگابایت اطلاعات ذخیره کنند (این حجم در حالت دولایه به 9.4 و در حالت دوطرفه و دولایه به 17 گیگابایت می‌رسد). فیلم‌های DVD دارای قالب فشرده‌سازی MPEG2 (همانند SVCD) هستند ولیکن رزولوشن آنها به طور استاندارد 720x480 نقطه بوده و دارای نرخ Bitrate متغیری از 2 تا 10 مگابیت در ثانیه (Mbps) می‌باشند. یکی از مزیت‌های DVD امکان انتخاب زیرنویس به زبان‌های مختلف و حتی انتخاب زبان دوبله فیلم در برخی از آنهاست. در بسیاری از DVDها پشت‌صحنه‌های فیلم و یا تبلیغ سایر فیلم‌ها و گاها Music Videoهای مرتبط با فیلم گنجانده می‌شود. حتما به یاد دارید که در اوایل ورود DVD به بازار، بحث از گنجاندن امکان انتخاب نمای دید (Viewing Angle) در DVDها بود، ولی بد نیست بدانید این اتفاق جز در تعداد معدودی از فیلم‌ها رخ نداد و کم‌کم به فراموشی سپرده شد.

Blu-Ray
در سال 2002 دو شرکت سونی و فیلیپس بعد از مدت‌ها همکاری در ساخت دیسک‌های نوری، تکنولوژی جدیدی که بر اساس پرتوهای لیزر آبی کار می‌کند، Blu-Ray و HD-DVD نامگذاری شده است.
به وسیله این فرمت می توان بر روی یک دیسک یک لبه blu-ray اطلاعاتی با حجم 23.3، 25 و 27 گیگابایت و یعنی حدود 4 ساعت فیلم با فرمت (High-definition (HDTV و 13 ساعت فیلم با فرمت (Standard-definition (SDTV را ذخیره کرد. همچنین یک دیسک 2 لبه blu-ray می‌تواند حجمی برابر با 46.6، 50 و 54 گیگابایت را در خود جای دهد که این مقدار حافظه تقریبا برای 8 ساعت فیلم HDTV کافی می‌باشد.

مزایای دیسکهای Blu-Ray
یکی از تفاوتهای بزرگ بین تکنولوزی Blu-Ray با دیگر فناوری‌ها در ضخامت لایه پلاستیکی است که در دیسک نوری به کار می‌رود. در دیسک‌های DVD معمول و HD-DVD ضخامت این لایه در حدود 0.6 میلیمتر است (600 میکرو) که به وسیله یک لایه پلیمری و فرعی پوشانده شده است. در صورتیکه در دیسک‌های Blu-Ray این لایه تنها در حدود 0.1 میلیمتر ضخامت دارد که به وسیله لایه‌های فرعی بسیار نازکی پوشانده شده است. در نتیجه به علت نازک بودن لایه‌های دیسک Blu-Ray
1. پخش شدن و پراکندگی امواج لیزر کمتر خواهد بود
2. کمبود مواد و نازکی لایه‌ها باعث افزایش نفوذپذیری لیزر و همچنین موجب ایجاد نقاط نازکتر و کوچکتر بر روی سطح دیسک می‌شود که این عامل باعث افزایش میزان ذخیره‌سازی اطلاعات بر روی هر لایه از دیسک می‌شود و به همین دلیل دیسک‌های Blu-Ray دارای ظرفیت بالاتری نسبت به DVD و HD-DVD هستند.

معایب دیسکهای Blu-Ray
اگرچه کاهش ضخامت دیسک باعث افزایش ظرفیت در دیسک‌های Blu-Ray گردیده است، این عامل باعث ایجاد مشکلاتی نیز می‌شود:
1. در دیسک‌هایBlu-Ray به علت کاهش ضخامت دیسک، مقاومت آن در برابر خراش‌ها و ضربه‌ها کم شده است و در صورت ایجاد خراش بر روی دیسک و یا هرگونه برخورد کوچک، شاهد اختلال در بازیابی اطلاعات خواهیم بود.
2. یکی دیگر از عیوب دیسک‌های Blu-Ray نزدیک بودن لنز به صفحه دیسک است که این عامل سبب اختلال در کار لنز درایوها می‌شود. زیرا در صورتی که به طور ناگهانی ضربه کوچکی به درایو وارد شود، باعث تماس بین دیسک و لنز خواهد شد و در کار درایو و دیسک ایجاد اختلال خواهد کرد.
(اشاره : شرکت TDK نوع جدیدی از دیسکهای نوری خود را که در مقابل آسیب‌ها مقاوم است به بازار عرضه نموده و آن را Armor Plating نامیده است. بر طبق گفته TDK این دیسک‌ها مقاومتی در حدود 100 برابر دیسک‌های معمولی دارند).
فرمت جدید دیگری بنام HD DVD که توسط شرکت Toshiba گسترش یافته رقیب اصلی blu-ray محسوب می‌شود. این فرمت تنها می‌تواند حجمی برابر 15 گیگابایت را بر روی یک دیسک یک لبه ذخیره کند که نسبت به blu-ray بسیار کمتر است.
انتظار میرود تا Blu-ray به زودی بتواند با انتقال ضبط کننده‌های VCR و DVD به فرمت HDTV خود را به عنوان فرمت استاندارد PCها و فیلم‌های HD معرفی کند.

HD-Rip
این کیفیت از روی DVD اصلی با تجهیزات حرفه‌ای و با ابعاد HD ضبط می‌شود. 720p یا 1080p

آشنایی با انواع فرمت‌های فایل‌های صوتی و تصویری

MP3
اصلی‌ترین فرمت موسیقی قابل پخش روی پخش‌کننده‌های همراه، MP3. است. این فرمت که به عنوان محبوب‌ترین و اصلی‌ترین فرمت پخش موسیقی در اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد، سال‌هاست به عنوان یک استاندارد بین‌المللی در بین تمامی نرم‌افزارها و سرویس‌های پخش موسیقی پذیرفته شده است. نام MP3 از نام نوع فایل MPEG و لایه صوتی سه گرفته شده است. لایه سه یکی از سه روش کدگذاری برای فشرده‌سازی صوتی است که با اعداد ۱ و ۲ و ۳ مشخص می‌شوند. این فرمت با حذف بخشی از صداهای موجود در فایل‌های موسیقی که عمدتاً خارج از محدوده شنوایی انسان یا بسیار ضعیف هستند، حجم فایل‌های صوتی را به میزان قابل توجهی پایین می‌آورد و بدین ترتیب می‌توان تعداد زیادی فایل موسیقی را روی حافظه‌های کم‌حجم پخش‌کننده‌ها جا داد. یک فایل موسیقی معمولی با این حجم تقریباً چهار تا پنج مگابایت حجم دارد.

WAV
فرمتWAV سال‌ها پیش به صورت مشترک از سوی مایکروسافت و IBM ارایه شد. این فرمت به عنوان فرمت پیش‌فرض صوتی در ویندوز ۹۵ مورد استفاده قرار گرفت و پس از گذشت چندین سال کم کم به عنوان یک استاندارد برای اصوات داخلی ویندوز (مثل همان صداهایی که در هنگام ورود و خروج از محیط ویندوز می‌شنوید) تبدیل شد.
فایل‌های WAV با پسوند wav. مشخص می‌شوند و تقریباً به ‌وسیله تمام برنامه‌های ویندوزی که امکان پخش صدا را دارند، قابل پخش هستند. بیشتر تلفن‌های همراه موجود در بازار نیز که می‌توانند فایل‌های موسیقی را پخش کنند، می‌توانند از این فرمت به عنوان زنگ‌های پیش فرض استفاده کنند.
از آنجا که این فرمت از هیچ یک از روش‌های فشرده‌سازی اطلاعات استفاده نمی‌کند، حجم فایل‌های آن بسیار بالاست و به همین دلیل برای پخش موسیقی روی تجهیزات تلفن همراه کاربردی ندارد.

WMA
Windows Media Audio یا WMA، فرمت جدیدی است که از سوی مایکروسافت ارائه شده و حجم آن تا نصف همتای MP3 خود می‌رسد.
این فرمت که در ابتدا تنها از سوی خود مایکروسافت و نرم‌افزار پخش موسیقی رسمی ویندوز یعنی Windows Media Player پشتیبانی می‌شد، امروزه از سوی بسیاری از سایت‌های موسیقی به عنوان فرمت اصلی آهنگ‌های قابل دانلود پذیرفته شده است.
کیفیت فایل‌های WMA تفاوت چندان زیادی با آهنگ MP3 ندارد و گفته می‌شود که در حجم‌های خیلی پایین (حجم‌های در حد کیلوبایت) حتی کیفیتی بالاتر از MP3 را ارایه می‌دهد.
یک فایل معمولی موسیقی با این فرمت تقریبا بین دو تا سه مگابایت حجم دارد.
بنابراین در صورتی که پخش کننده شما امکان پخش این فرمت را دارد، بهتر است تمام آهنگ‌های خود را با این فرمت ذخیره و استفاده کنید.
WMA از روش‌های فشرده‌سازی خاصی استفاده می‌کند که هیچ یک از اطلاعات صوتی را حذف نمی‌کند. این روش فشرده‌سازی به Lossless Compression شهرت دارد.
----------
فایلهای WMV مختصر کلمات Windows Media Video می‌باشد که روشی برای کدگذاری ویدیوها توسط مایکروسافت به وجود آمده است. WMV از تکنولوژی ASF یا Advanced System Format استفاده می‌کند و توسط نرم‌افزارهای M Player یا Windows Media Player در سیستم عامل‌های Windows و Macintosh قابل اجرا و دیدن هستند. WMV می‌تواند در داخل فرمت‌های ASF و AVI قرار گیرد. صدا در آن به صورت فرمت WMA ذخیره می‌شود. WMA دارای ویرایش‌های مختلفی می‌باشد که مهمترین آنها ویرایش‌های 7 و 8 و 9 می‌باشند البته ویرایش 7 و 8 براساس Mpeg4 ایجاد شده‌اند و در سازمان SMPTE ثبت شده‌اند اما ویرایش 9 که بهترین آنها می‌باشد دارای کدگذاری مخصوص به خود بوده و به صورت یک استاندارد بین‌المللی شناخته می‌شود.

OGG
یک نوع فرمت فشرده‌سازی صوتی محسوب می‌شود که از سوی مجامع طرفدار منبع‌باز (Open Source) به عنوان فرمت رقیب MP3 ارائه شده است و از آنجا که یک فرمت منبع باز است، در تجهیزات مختلف کیفیت و حجم متفاوتی دارد. برخی از شرکت‌ها از این فرمت برای پخش فایل‌های صوتی خاص دستگاه استفاده می‌کنند و با تغییر در نرخ بیت صوتی آن‌ها، صداهای منحصر به دستگاه خود را تولید می‌کنند.
فرمت ogg. به اندازه‌ای متنوع است که حتی مشخص نیست که فایل مذکور یک فایل ویدیویی، صوتی، یا متنی است! این تنوع گیج‌کننده که از ذات منبع‌باز بودن فایل سرچشمه می‌گیرد، به واسطه کدک‌هایی (Codecs) همچون Vorbis برای فایل‌های صوتی (که اغلب در پخش‌کننده‌های موسیقی استفاده می‌شود)، Theora برای فایل‌های تصویری (قابل استفاده در تلفن‌های همراه)، Speex برای فایل‌های سخنرانی و… از هم مجزا می‌شوند. فرمت‌های صوتی معمول OGG عموماً برای ذخیره کردن زنگ‌های تلفن همراه و فایل‌های صوتی کوتاه با میزان بیت بسیار پایین استفاده می‌شوند و معمولاً حجم آن‌ها در حد چند ده کیلوبایت است. تفاوت این فرمت با فرمت‌های دیگر این است که به صورت رایگان عرضه می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد و در اختیار هیچ نهاد یا شرکتی نیست.

MIDI
فرمت MIDI که نام آن از عبارت رابط دیجیتال ادوات موسیقی (Musical Instrument Digital Interface) گرفته شده است در موسیقی نیست، بلکه یک سری کد‌های دیجیتال است که هر کدام به یک نت یا ساز اختصاص دارند و با پخش پی‌درپی آن‌ها، یک فایل موسیقی بازسازی می‌شود.
به همین علت، هنگامی که این فرمت را در اینترنت جست‌وجو می‌کنید، گاهی با انبوهی از اعداد و ارقام نوشته شده مواجه می‌شوید. این‌ها همان کد‌هایی هستند که زنگ‌های موسیقایی را در تلفن‌های همراه سطح پایین بازسازی می‌کنند.
فرمت MIDI (که البته خود انواع مختلفی دارد که بر اساس تعداد آلات موسیقی قابل پخش مشخص می‌شوند، روی تمامی تلفن‌های همراه قابل پخش است. بنابراین اگر گوشی تلفن همراه شما امکان پخش مستقیم موسیقی را ندارد، می‌توانید با جست‌وجوی عبارت (نام خواننده + midi.) در گوگل، به مجموعه عظیمی از فایل‌های MIDI که عموماً حجم آن‌ها در حد چند ده کیلوبایت است، دسترسی پیدا کنید. سپس آن‌ها را دانلود نمایید و به تلفن همراه‌تان منتقل کنید.

AVI
این فرمت مخفف عبارتAudio Video Interleave  است و یکی از معمول‌ترین فرمت‌های صوتی و تصویری در تجهیزات دیجیتالی به شمار می‌رود که از سوی شرکت مایکروسافت ارایه شده است. این فایل‌ها دارای پسوند avi. هستند. وضوح آن‌ها تا 320x240 پیکسل و سرعت پخش آن‌ها حداکثر سی فریم در ثانیه است که هیچ کدام از آن‌ها برای پخش در حالت تمام صفحه (Full Frame) مناسب نیستند. اما از سوی دیگر، این فایل‌ها برای پخش به هیچ سخت‌افزار خاص و ویژه‌ای نیاز ندارند. به همین خاطر، بسیاری از تولیدکنندگان محصولات چندرسانه‌ای و حتی سازندگان دوربین‌های دیجیتال ترجیح می‌دهند برای دستیابی به بازار بزرگ‌تری از کاربران، از این فرمت به عنوان فرمت پیش فرض ضبط و پخش استفاده کنند.
----------
AVI مخفف کلمات Audio Video Interleave می‌باشد و در نوامبر 1992 توسط مایکروسافت عرضه شد و به دلیل انعطاف‌پذیری در اغلب دستگاه‌ها قابل استفاده است. همچنین در 1996 گروه Matrix Open DML توسعه‌ای در این فرمت داد که اغلب به عنوان AVI 2.0 شناخته می‌شود. به دلیل این که فرمت AVI قدیمی می‌باشد وقتی در آن از کدگذاری پیشرفته‌ای مانند Mpeg-4 استفاده می‌کنیم حجم و پروسس کار به طور غیرضروری افزایش می‌یابد. بنابراین در بعضی امور مانند اشتراک فایل مشکلاتی به وجود می‌آورد.

DivX
نام اختصاری عبارت Digital Video Express، یک فرمت جدید DVD-Rom است که از سوی چندین شرکت بزرگ فیلمسازی همچون Paramount ،Dreamworks SKG ،Disney  و Universal ارایه شده است. با استفاده از این فرمت، یک فیلم (یا هر اطلاعات دیگری) که در داخل DVD-Rom قرار می‌گیرد، تنها برای زمان محدودی (مثلاً دو روز) قابل پخش است.
بنابراین به محض این‌که DVD مذکور را در داخل دستگاه پخش قرار می‌دهید، یک شمارنده شروع به شمارش می‌کند. هر پخش‌کننده DivX امکان اتصال به خط تلفن و برقراری ارتباط با سرور اصلی شرکت پخش کننده را دارد تا بتواند اطلاعات مربوط به هزینه خدمات را دریافت کند.
تصور می‌شود، این فرمت بالاخره بتواند جایگزین فیلم‌های ویدیویی بشود؛ زیرا در کشور‌های ارایه دهنده این محصولات، دیگر نیازی به بازگرداندن فیلم اجاره شده نیست. همان‌طور که گفته شد، این فرمت جدید تنها از سوی چند شرکت ارایه می‌شود و بالطبع هنوز از سوی تمامی شرکت‌های سازنده تجهیزات پخش کننده مورد استقبال قرار نگرفته است. بنابراین اگر روی دستگاه پخش DVD شما عبارت DivX نقش بسته است، بسیار خوش‌شانس هستید.
اما فرمت DivX (دقیقاً به همین شکل نوشته شده) یک فرمت فشرده‌سازی تصویری است که بر اساس فناوری MPEG-4 بنا شده است. این روزها از این فرمت برای تبدیل و فشرده‌سازی فیلم‌های DVD استفاده می‌شود. فیلم‌های تبدیل شده دارای کیفیت قابل قبولی هستند و حجم آن‌ها بسته به میزان فشرده‌سازی متغیر است. حجم معمول برای هر فیلم DivX حدوداً به اندازه یک سی‌دی (در حدود هفتصد مگابایت است). برای تبدیل این فرمت باید از نرم‌افزارهای مخصوص آن استفاده کنیدکه در سی‌دی‌های نرم‌افزاری موجود در بازار فراوانند.
Media Player ویندوز می‌تواند با نصب یک Plugin یا وصله فرمت مخصوص این فرمت را پخش کند. این وصله در سایت مایکروسافت ارایه شده است. بنابراین اگر می‌خواهید فایل‌های DivX خودتان را روی ویندوز بدون هیچ برنامه جانبی تماشا کنید، می‌توانید این وصله را دریافت کنید.

MPEG
مخفف عبارت Moving Picture Experts Group است که به صورت M-PEG خوانده می‌شود و به گروهی از فرمت‌های استاندارد فشرده‌سازی گفته می‌شود که از سوی گروه ISO ارایه شده‌اند. این فرمت معمولا نسبت به فرمت‌های رقیب همچون AVI و QuickTime کیفیت بالاتری دارد و برای فشرده‌سازی بیشتر فریم‌های تصویر، تنها تغییرات ایجاد شده در فریم‌های پشت سر هم را ذخیره می‌کند.
در این حالت دیگر لازم نیست هر فریم به صورت جداگانه ذخیره‌سازی شود. بنابراین اگرچه این نوع فشرده‌سازی از نوع Lossy محسوب می‌شود و بخشی از اطلاعات تصویر از دست می‌رود، کاهش اطلاعات به گونه‌ای است که توسط چشم انسان قابل تشخیص نیست. سه استاندارد مهم‌تر MPEG عبارتند از:

MPEG-1: این فرمت تصاویر ویدیویی را با وضوح 350x240 پیکسل و سرعت سی فریم در ثانیه پخش می‌کند که کیفیت آن اندکی کمتر از کیفیت پخش ویدیوهای معمولی است.
----------
Mpeg-1 ترکیبی از کدگذاری و فشرده‌سازی‌های صوت و ویدیو می‌باشد. عموما از Mpeg-1 برای Video CD استفاده می‌شود و کمتر پیش می‌آید که از آن برای DVD استفاده کنند زیرا که کیفیت و سرعت انتقال داده آن برابر با نوارهای VHS است. اصولا Mpeg-1 برای انتقال دادن 5/1 مگابیت در ثانیه طراحی شده است.
با این مقدار می‌توان ویدیوهایی با کیفیت 352x240  – 97/29 فریم در ثانیه یا 325x288 و 25 فریم در ثانیه به دست آورد. از معایب بزرگ Mpeg-1 این است که تصاویر را به صورت پشت سر هم کدگذاری می‌کند و توان ترکیب پیچیده آنها را ندارد. بنابر این قابلیت فشرده‌سازی آن کم است.

MPEG-2: وضوح پخش تصاویر ویدیویی در این فرمت 720x480 و 1280x720 پیکسل با سرعت 60 فریم در ثانیه است و کیفیت صدا در آن دقیقا همان کیفیت سی‌دی صوتی است. این فرمت برای پخش روی استاندارد‌های مهم تلویزیونی همچون NTSC و حتی HDTV مناسب است و به وسیله DVD-Romها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زیرا حجم یک فیلم دو ساعته با این فرمت تقریباً چند گیگابایت می‌شود!
----------
Mpeg-2 استاندارد پیشرفته‌تر Mpeg-1 می‌باشد Mpeg-2 استفاده گسترده‌ای در تلویزیون‌های دیجیتال کابلی، آنتنی یا ماهواره‌ای دارد. همچنین فرمت اصلی فیلمهای DVD نیز می‌باشد. Mpeg-2 توانایی الحاق متن یا برنامه‌های راهنما برای پخش‌کننده را همراه صوت و تصویر دارد. یک فایل Mpeg-2 از چندین بخش تشکیل شده است. یک بخش آن برنامه پخش نام دارد که با توجه به پخش‌کننده اطلاعات را به طور مناسب انتقال می‌دهد. بخش دیگر Video Part نام دارد که مشابه Mpeg-1 می‌باشد با این تفاوت که توان فشرده‌سازی تصاویر به صورت ترکیبی را دارد. هم چنین Mpeg-2 قادر به انتقال اطلاعات کمتر از مگابیت در ثانیه نمی‌باشد. اطلاعات صوتی Mpeg-2 مشابه با Mpeg-1 می‌باشد با این تفاوت که به دو کانال استریو محدود نمی‌باشد و می‌تواند صوت را به صورت دالبی ذخیره کند.

MPEG-4: یک الگوریتم استاندارد برای فشرده‌سازی صدا و تصویر است که بر اساس فناوری‌های MPEG-2، MPEG-1 و Apple QuickTime بنا شده است. از این فرمت برای تصاویر ویدیویی که قرار است از یک پهنای باند باریک عبور کنند و پخش شوند (مثلاً اینترنت یا شبکه) استفاده می‌شود. این فرمت امکان ترکیب با عکس‌ و انیمیشن‌های دو بعدی و سه‌بعدی را دارد و از سال ۱۹۹۸ به عنوان فرمت استاندارد پخش اینترنتی ارایه شد.
----------
استاندارد Mpeg-4 در سال 1998 معرفی شد و کاربرد بسیاری در وب، CD، تلفن‌های تصویری و پخش تلویزیونی پیدا کرد. Mpeg-4 ترکیبی از استانداردهای Mpeg-1 و Mpeg-2 می‌باشد به علاوه چندین قابلیت دیگر از جمله: VRML برای رندر کردن تصاویر سه بعدی، شی‌گرا بودن استفاده از فرمت AAC برای صوت و غیره. به خاطر شی‌گرا بودن این استاندارد می‌توان تعیین کرد که فایل ما دارای کدام قابلیت‌ها باشد بنابراین تمامی فایلهای Mpeg-4 یکسان و تحت یک استاندارد نیستند. از دیگر مزایای Mpeg-4 این است که می‌تواند رابطه‌ای دو جانبه با کاربر برقرار کند و با توجه به نیازهای کار خواصی را فعال یا غیر فعال کند، این مزیت کاربرد بسیاری در وب و شبکه‌ها دارد.

Real Audio/Video
این فرمت که با پسوندهای (ra .ram .rm.) شناخته می‌شود، یک فرمت اختصاصی است که به شما امکان می‌دهد موسیقی‌های موجود در اینترنت را به صورت پیوسته بشنوید. به این قبیل از موسیقی‌ها Streaming Audio می‌گویند. برای گوش دادن به این فایل‌های موسیقی به نرم‌افزار Real Audio احتیاج دارید.
فرمت Real Audio از سوی شرکت RealNetworks ارایه و به صورت اختصاصی پشتیبانی می‌شود. بنابراین اگر موسیقی‌های Real را از اینترنت دریافت کرده‌اید و پخش‌کننده همراهتان، نرم‌افزار Real Audio یا نرم‌افزار پشتیبانی کننده آن را ندارد، باید قبل از انتقال فایل، به طور کلی فرمت آن را (با برنامه‌های مبدل Real به MP3 تغییر دهید. Real Audio نیز همانند MP3 از روش‌های فشرده‌سازی Loosy استفاده می‌کند که موجب حذف اطلاعات از روی فایل صوتی می‌شود.

MKV
این فرمت که در واقع یک نوع Video Director به حساب می‌آید میتواند مشتمل بر فایل ویدیویی و چند صدای مختلف و همچنین زیرنویس‌های مختلف باشد.
با توجه به گران بودن دیسک‌های بلوری و HD-DVD، فرمت‌هایی نظیر MKV می‌تواند برای دیدن این عناوین با کیفیت بالا به ما کمک کند.
بعد از این که گارد نسخه ۲ بلوری‌ها شکسته شد این امکان ایجاد شد که تمام بلوری‌ها پس از ریپ شدن و جداسازی صدا از تصویر به mpeg4 و فرمت اولیه H264 یا VC1 آن تغییر کند به H264 تحت فرمت ارجع AVI یا MPEG4 و به این ترتیب وارد قالب MKV بشود و با اضافه شدن صداهای DTS یا Dolby و Subtitle بتواند فیلم را از حجم ۵۰ گیگابایتی BlyRay با حفظ کیفیت و رزولوشن، به حجم 9 گیگابایت در رزولوشن 1080p و 4.5 گیگابایت در رزولوشن 720p برساند.
----------
MKV از واژه انگلیسی MATORASKA که از واژه روسی ماتروشکا گرفته شده، مخفف شده است.
ماتروشکا یک اسباب‌بازی بچه‌گانه به شکل تخم‌مرغ است، وقتی بازش می‌کنید می‌بینید وسطش باز یک تخم‌مرغ دیگر هست و همینطور تا 7-8 بار.
در مورد فایل‌های MKV هم همینطور، می‌توانید چندین صدا و چندین زیرنویس در داخل آن داشته باشید.
این نوع فایل از 3 دسته تشکیل شده است:
MKV : فایل‌های ویدیویی
MKA : تنها کانتینر فایل‌های صوتی
MKS : کانتینر فایل‌های زیر نویس (ساب‌تایتل)
----------
CONTAINER: به آن دسته از فایل‌ها گفته می‌شود که چند فایل و چند نوع داده همزمان در یک فایل قرار داده شده باشد مثل فایل‌های ZIP و یا DLL ویندوز. یکی از این کانتینرها ابر کانتینر MKV هست که می‌تواند بیشمار فایل صدا و یا زیر نویس را به همراه خودش در زمان اجرا داشته باشد. و البته MKV قابلیت STREAMING را هم دارد یعنی می‌توانید هنگام دانلود از اینترنت فیلم را هم نگاه کنید. یعنی نیازی به تکمیل فایل نیست و همان مقداری که دانلود شده را می‌توانید نگاه کنید.
به طور مثال در مورد عکس، تصاویر JPG این قابلیت را دارد ولی BMP این قابلیت را ندارد.

3GP
3GP یک فرمت ساده شده از Mpeg-4 می‌باشد و طوری بهینه‌سازی شده است تا مناسب پهنای باند و سایز کم باشد و عمده کاربرد آن در تلفن‌های موبایل می‌باشد. 3GP دارای دو نوع فرمت اصلی است. 3GPP که مناسب موبایل‌هایی با تکنولوژی GSM است. پسوند این فرمت 3GP است. فرمت دیگر 3GPP2 است که مناسب موبایل‌هایی با تکنولوژی CDMA است و پسوند فایلهای آن 3G2 است. اکثر موبایل‌های امروزی قادر به پخش 3GP می‌باشند، ضمن اینکه ذخیره تصاویر ویدیویی توسط دوربین‌های موبایل نیز در همین فرمت انجام می‌شود.

MOV
Quick Time یک چارچوب برای فرمت‌های مولتی‌مدیا از طرف شرکت Apple می‌باشد. Quick Time می‌تواند شامل صوت، فیلم، متن، انیمیشن‌های تعاملی و غیره باشد. در صورتی که از Quick Time برای تصاویر ویدیویی استفاده شود آن را در فایلی با پسوند MOV ذخیره می‌کنند. برای مشاهده MOV نیاز به Quick Time Player می‌باشد. از سال 1991 که اپل اولین ویرایش Quick Time را ارایه کرد تاکنون چندین ویرایش برای سیستم عامل‌های Macintosh و Windows ارایه شده است که آخرین آنها ویرایش VX می‌باشد.

SWF
SWF فرمت فایل‌های نرم‌افزار Flash می‌باشد. نرم‌افزار Flash متعلق به شرکت Adobe می‌باشد که قبل از این در اختیار شرکت Macro Media بود. اصولا SWF برای ایجاد انیمیشن‌های کم‌حجم می‌باشد که کاربرد زیادی در Web، منوی DVDها و آگهی‌های بازرگانی دارد. تفاوت عمده‌ای که SWF با دیگر فرمت‌های ویدیویی دارد این است که فرمت‌های دیگر اطلاعات تصویر را به صورت Pixel به Pixel ذخیره می‌کنند اما SWF تصاویر را به صورت فرمولهای ریاضی تعریف می‌کند و این باعث کاهش اندازه فایل می‌شود. به همین دلیل SWF بیشتر برای انیمیشن‌ها و متون کاربرد دارد.
برای مشاهده فایلهای فلش باید Plug–in آنرا نصب کرد. این Plug–in به صورت رایگان در سایت Adobe موجود می‌باشد.

VOB
VOB مخفف کلمات DVD – Video Object Base است و شامل اطلاعات ویدیویی، متن و منو برای یک DVD می‌باشد. فرمت VOB بسیار به Mpeg–2 نزدیک است به طوری که اگر پسوند فایل را از VOB به Mpeg تغییر دهیم هم‌چنان قابل استفاده و اجرا است. برای ساخت DVD با استفاده از VOB باید اطلاعات دیگری به آن اضافه شود که این کار به راحتی توسط Nero یا Roxon انجام می‌شود. در نهایت فرمت VOB قابل استفاده در تمامی سیستم‌های عامل می‌باشد.